قوانین مالیات ارز دیجیتال در ایران سال ۱۴۰۳

در دنیای امروز، ارزهای دیجیتال به عنوان ابزاری نوین برای پرداخت، سرمایه‌گذاری و تبادلات مالی، جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده‌اند. این پدیده نوظهور، با وجود مزایای فراوان، چالش‌هایی را نیز به همراه داشته است. یکی از این چالش‌ها، موضوع قوانین مالیات ارز دیجیتال در ایران و مالیات ارز دیجیتال ۱۴۰۳ است.

در این مقاله از تیم احمد ارز، به بررسی این موضوع می‌پردازیم که مالیات ارز دیجیتال چیست و چه کسانی مشمول پرداخت آن می‌شوند. همچنین نحوه محاسبه و پرداخت مالیات کریپتوکارنسی، مالیات تریدرها در ایران، اشراف دولت بر معاملات کاربران در بازار ارز دیجیتال و تکلیف فعالان بازار ارز دیجیتال در صورت ضرر کردن در بازار رمز ارزها، از جمله مباحثی هستند که به طور مفصل مورد بحث و بررسی قرار خواهند گرفت.

مقاله قوانین مالیات ارز دیجیتال در ایران سال ۱۴۰۳ در یک نگاه: 

مالیات رمز ارزها از سود حاصل از فعالیت در این حوزه دریافت می‌شود و شامل دارایی نقدی اولیه افراد نمی‌شود.

نرخ مالیات ارز دیجیتال بر اساس میزان سود و مطابق با قانون مالیات‌های مستقیم تعیین می‌شود.

افراد حقیقی و حقوقی که در ایران فعالیت اقتصادی دارند، مشمول مالیات ارز دیجیتال می‌شوند.

درآمد مشمول مالیات ارز دیجیتال شامل سود تراکنش‌ها، درآمد حاصل از استخراج و درآمد حاصل از ارائه خدمات در این حوزه است.

صرافی‌های ارز دیجیتال ایرانی مجاز موظف هستند اطلاعات مربوط به معاملات کاربران خود را به سازمان امور مالیاتی ارائه دهند.

در صورت ضرر کردن در معاملات ارز دیجیتال، نیازی به پرداخت مالیات کریپتوکارنسی نیست؛ مشروط بر اینکه بتوانید ضرر خود را به اثبات برسانید.

مالیات ارز دیجیتال چیست؟

مالیات ارز دیجیتال، به نوعی مالیات گفته می‌شود که دولت‌ها از فعالیت‌های مرتبط با ارزهای دیجیتال، مانند ۱- سود حاصل از خرید و فروش، ۲- استخراج و ۳- ارائه خدمات مربوط به آن‌ها، دریافت می‌کنند. قوانین مربوط به مالیات ارز دیجیتال در کشورهای مختلف، متفاوت است. با این حال، به طور کلی، فعالیت‌های زیر مشمول مالیات ارز دیجیتال شده و در دسته قوانین مالیات ارز دیجیتال در ایران قرار می‌گیرند:  (قوانین مالیات ارز دیجیتال در ایران)

سود حاصل از خرید و فروش ارز دیجیتال: اگر از طریق خرید و فروش ارز دیجیتال به سود برسید، باید مالیات آن را به دولت پرداخت کنید. این سود، شامل تفاوت قیمت خرید و فروش ارز دیجیتال می‌شود.

درآمد حاصل از استخراج ارز دیجیتال: استخراج ارز دیجیتال نیز نوعی فعالیت اقتصادی محسوب می‌شود و درآمد حاصل از آن مشمول مالیات می‌شود.

درآمد حاصل از ارائه خدمات مربوط به ارزهای دیجیتال: اگر در زمینه ارائه خدمات مربوط به ارزهای دیجیتال، مانند کیف پول‌های دیجیتال، صرافی‌های ارز دیجیتال و غیره فعالیت می‌کنید، باید مالیات درآمد خود را به دولت پرداخت کنید.

محاسبه مالیات ارز دیجیتال در ایران

محاسبه مالیات ارز دیجیتال در ایران، امری ساده است که از طریق صرافی که در آن ثبت نام و احراز هویت کرده‌اید به راحتی انجام شده و اطلاعاتتان در اختیار دولت قرار می‌گیرد. بهتر است بدانید که مالیات رمز ارزها در دسته مالیات عایدی بر درآمد قرار می‌گیرد. مراحل محاسبه مالیات ارز دیجیتال در ایران به شرح زیر است. (قوانین مالیات ارز دیجیتال در ایران)

۱- محاسبه سود یا زیان:

ارزش پایه: قیمتی است که ارز دیجیتال در زمان خرید یا استخراج داشته است.

ارزش فروش: قیمتی است که ارز دیجیتال در زمان فروش به آن فروخته شده است.

سود یا زیان: از طریق کسر کردن ارزش پایه از ارزش فروش محاسبه می‌شود.

۲- تعیین نرخ مالیات: (قوانین مالیات ارز دیجیتال در ایران)

مطابق با ماده ۱۳۱ قانون مالیات‌های مستقیم، نرخ مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی به شرح زیر است:

تا مبلغ ۲۸۸,۰۰۰,۰۰۰ ریال: معاف از مالیات

از ۲۸۸,۰۰۰,۰۰۰ ریال تا ۵۰۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال: ۱۵%

از ۵۰۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال تا ۱,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال: ۲۰%

مازاد ۱,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال: ۲۵%

۳- محاسبه مالیات قابل پرداخت:

با توجه به آنکه در کدام‌یک از دسته‌های فوق قرار می‌گیرید باید سود حاصل را در نرخ مالیات مربوطه ضرب کنید.

آیا دولت به معاملات ارزهای دیجیتال کاربران دسترسی دارد؟

بله. با وجود ماهیت غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال، این تصور که دولت‌ها هیچ اشراف و کنترلی بر معاملات کاربران در این حوزه ندارند، کاملاً اشتباه است.(قوانین مالیات ارز دیجیتال در ایران)

اشراف دولت بر معاملات در صرافی‌های داخلی

در مورد صرافی‌های داخلی ارز دیجیتال که تحت نظارت نهادهای ذی‌صلاح مانند بانک مرکزی فعالیت می‌کنند، دولت اشراف کاملی بر تمامی تراکنش‌ها دارد. این صرافی‌ها موظف هستند طبق قوانین مالیات ارز دیجیتال در ایران، اطلاعات مربوط به معاملات کاربران خود را به مراجع ذی‌صلاح از جمله سازمان امور مالیاتی ارائه دهند.

اطلاعاتی که صرافی‌ها باید به مراجع ذی‌صلاح ارائه دهند شامل موارد زیر است:

اطلاعات هویتی کاربران: نام، نام خانوادگی، کد ملی، آدرس و شماره تماس

جزئیات تراکنش‌ها: تاریخ و زمان تراکنش، نوع ارز دیجیتال، مقدار ارز دیجیتال، آدرس کیف پول طرفین معامله، قیمت ارز دیجیتال در زمان معامله

با استفاده از این اطلاعات، دولت می‌تواند به طور کامل فعالیت کاربران در صرافی‌های داخلی را رصد کرده و در صورت لزوم برای آن‌ها مالیات تعیین کند. البته قوانین مالیات ارز دیجیتال در ایران شاید مشمول حال شما نشود و برای کسب اطلاعات دقیق باید با یک مشاوره حقوقی که کاملاً بر حوزه ارزهای دیجیتال مسلط است، مشورت کنید.

آیا انتقال ارز دیجیتال به حساب شخص ثالث، مشمول مالیات می‌شود؟

یکی از سؤالات متداولی که در حوزه قوانین مالیات ارز دیجیتال در ایران مطرح می‌شود، این است که آیا انتقال ارز دیجیتال به حساب شخص ثالث مشمول مالیات می‌شود یا خیر؟ برای پاسخ به این سؤال، باید به نوع انتقال و شرایط آن توجه کرد. سناریوهای مختلف انتقال ارز دیجیتال به شخص ثالث برای جلوگیری از پرداخت مالیات به شرح زیر است. (قوانین مالیات ارز دیجیتال در ایران)

1. انتقال از کیف پول صرافی به کیف پول شخص دیگری در همان صرافی:

در این حالت، صرافی ارز دیجیتال ایرانی که تراکنش در آن انجام می‌شود، موظف است طبق قانون، اطلاعات مربوط به این تراکنش را به سازمان امور مالیاتی ارائه دهد. این اطلاعات شامل موارد زیر است:

اطلاعات فرستنده و گیرنده: نام، نام خانوادگی، کد ملی، آدرس و شماره تماس

جزئیات تراکنش: تاریخ و زمان تراکنش، نوع ارز دیجیتال، مقدار ارز دیجیتال، آدرس کیف پول طرفین معامله، قیمت ارز دیجیتال در زمان معامله

سازمان امور مالیاتی با بررسی این اطلاعات، می‌تواند مشخص کند که آیا این تراکنش مشمول مالیات می‌شود یا خیر.

2. انتقال از طریق حساب بانکی:

در این حالت، کاربر برای خرید ارز دیجیتال از صرافی، باید از طریق حساب بانکی خود به صرافی پول واریز کند. در این فرآیند، بانک اطلاعات مربوط به تراکنش را ثبت می‌کند و می‌تواند آن را به سازمان امور مالیاتی ارائه دهد.

سازمان امور مالیاتی با بررسی این اطلاعات، می‌تواند مشخص کند که آیا این تراکنش برای خرید ارز دیجیتال بوده است یا خیر. در صورتی که مشخص شود تراکنش برای خرید ارز دیجیتال بوده و به سقف معافیت مالیاتی نرسیده باشد، مشمول مالیات رمز ارزی نخواهد شد؛ اما اگر از سقف معافیت مالیاتی فراتر رفته باشد، مشمول مالیات بر سود خواهد شد.

3. انتقال ارز دیجیتال از کیف پول خارجی به کیف پول خارجی دیگر:

در این حالت، به دلیل اینکه دولت به اطلاعات حساب پلتفرم‌های خارجی دسترسی ندارد، تراکنش انجام شده شامل مالیات نمی‌شود.

آیا در صورت ضرر کردن در ارزهای دیجیتال، ملزم به پرداخت مالیات هستیم؟

خیر، در صورت ضرر کردن در ارزهای دیجیتال، ملزم به پرداخت مالیات نیستید.

سازمان امور مالیاتی فقط از سود شما در این حوزه مالیات دریافت می‌کند و به زیان شما کاری ندارد. به عبارت ساده‌تر، این سازمان از دارایی نقدی که در ابتدای ورود به بازار ارز دیجیتال به آن اختصاص داده‌اید، مالیاتی دریافت نمی‌کند؛ بنابراین اگر در معاملات خود با ارزهای دیجیتال ضرر کنید، نیازی به پرداخت هیچ‌گونه مالیاتی به سازمان امور مالیاتی نخواهید داشت.

مواردی که باید به آن‌ها توجه کرد:

اثبات ضرر: همان‌طور که گفته شد، برای اینکه بتوانید از معافیت مالیاتی در زمان ضرر کردن در ارزهای دیجیتال استفاده کنید، باید بتوانید ضرر خود را به اثبات برسانید.

در صورتی که در صرافی‌های داخلی معامله کرده باشید، کارتان برای اثبات ضرر آسان‌تر خواهد بود. چرا که صرافی‌های مجاز موظف هستند اطلاعات مربوط به معاملات کاربران خود را به سازمان امور مالیاتی ارائه دهند.

جمع‌بندی قوانین مالیات ارز دیجیتال در ایران

همان‌طور که در مقاله «قوانین مالیات ارز دیجیتال در ایران سال ۱۴۰۳» به طور مفصل شرح داده شد، ارزهای دیجیتال به عنوان پدیده‌ای نوظهور در دنیای اقتصاد، توجه بسیاری از سرمایه‌گذاران و فعالان اقتصادی را به خود جلب کرده‌اند. در کنار مزایای متعدد این نوع دارایی، موضوع مالیات نیز به عنوان یکی از دغدغه‌های اصلی این حوزه مطرح می‌شود. باید بیان کرد که اگر میزان سود شما از معاملات ارز دیجیتال تا مبلغ ۲۸۸٫۰۰۰٫۰۰۰ میلیون ریال باشد معاف از مالیات خواهید بود.

با توجه به پیچیدگی‌های قوانین و مقررات مربوط به مالیات ارز دیجیتال، ما در احمد ارز به شما فعال بازار ارز دیجیتال توصیه می‌کنیم که برای اطمینان از صحت محاسبات و پرداخت مالیات خود، از مشاوره متخصصان مالیاتی استفاده کنید.